Paula Hawkins - Het meisje in de trein

Een spiegelpaleis vol illusies !

 

 

'De gaten in je leven zijn er voor altijd.

Je moet er omheen zien te groeien, zoals boomwortels rond beton.'

 

Reizen met de trein heeft iets magisch. De besloten ruimte, het zachtjes veren van de rijtuigen, het voorbijschuiven van de horizon... kunnen je in een soort roes brengen. Ook Rachel, de hoofdpersoon uit deze misdaadroman, weet dit gevoel van geborgenheid te waarderen. De trein is een veilig cocon in een troebele wereld. Hoewel ze enkele maanden geleden haar baan is kwijtgeraakt, spoort ze elke weekdag naar Londen. Aan de vele gin-tonics die ze, al dan niet stiekem, onderweg achterover drukt, merk je dat ze labiel is. Dat belet haar niet om op een dag iets vreemds te constateren in een tuin aan de andere kant van het raam. Wanneer ze besluit om in dit intrigerende potje te gaan roeren, komt ze in een kluwen van oncontroleerbare gebeurtenissen terecht.

Haar motieven om te communiceren met de politie en met Scott, de eerst betrokkene, zijn niet zo zuiver. Rachel wil zich nuttig voelen en aandacht krijgen. Bovendien heeft ze door het overmatige drankgebruik last van black-outs. Dat maakt van haar een onbetrouwbare getuige. Zal haar korte termijngeheugen op tijd herstellen om klaarheid te brengen? En wat levert het mogelijke optrekken van de mist dan op? Dat zijn de vragen waarop de intrige drijft.

Elke werkdag neemt Rachel de trein naar het station van Euston.
© mattbuck

In Het meisje in de trein staat geen enkel belangrijk karakter - in de letterlijke zin - stevig op zijn benen. Naast Rachel, die haar kinderwens in rook zag opgaan en deze teleurstelling geen plaats kan geven, is er Megan, die teveel dood op haar pad zag komen om een evenwichtig mens te kunnen zijn. En wie nog vaste grond onder de voeten lijkt te hebben aan het begin van het verhaal, speelt zijn houvast gaandeweg kwijt. Eén van de onderliggende boodschappen van dit boek is dat er in het leven geen zekerheden zijn. 

De hoofdrolspelers hunkeren naar emotionele veiligheid, vechten tegen hun eenzaamheid, buigen onder de druk van de tegenslagen, hopen en wanhopen. Ze zijn op zoek naar stabiliteit of proberen krampachtig de vastigheid in hun bestaan te behouden. Ze doen dat onhandig, bereiken vaak het tegenovergestelde. Soms wil dat zeggen dat ze zich vastklampen aan een illusie. Ook Rachel vlucht in een droomwereld. Ze fantaseert de levens van anderen bij elkaar en projecteert er haar eigen verlangens op. En als Megan zegt 'Ik verlies nooit' dat kijkt ze door een erg rose bril.

Vanuit de trein kijkt Rachel naar het landelijke Witney
waar ze bijzondere herinneringen aan heeft.
© Darill Gotliman

Paula Hawkins houdt de lezer gevangen in een ingenieus web van actie en reactie. Bovendien creëert ze een wereld van schijn en werkelijkheid die vol verrassingen zit. In dit boek regeert de leugen. En de maskers van sommigen trekken een spoor van vernieling. Daarnaast werkt ze met spiegeleffecten: op een erg geslaagde manier laat ze personages en zelfs huizen in elkaar reflecteren. Ook haar taal en stijlbeelden mogen er zijn. 'Hij ziet er hologig uit alsof iemand hem van binnen heeft leeggeschraapt...', is een voorbeeld van haar vindingrijkheid. Net als bij de cadans van de trein, loopt er van het begin tot het einde, een licht verslavend ritme door haar woorden.

In principe gaat de plotgedrevenheid van een boek ten koste van andere kwaliteiten. Hollen en stilstaan kun je nu eenmaal niet tegelijkertijd. Toch toont Paula Hawkins aan dat deze waarheid niet altijd geldt. Plots die een rechtstreeks gevolg zijn van de geest van de personages kunnen én snelheid én verdieping brengen. Als je daarbij je karakters een prettige complexiteit kunt geven, schrijf je een degelijk boek. De betere auteur is staat om wetten te breken!


Quotering: ****½

Uitgegeven bij Bruna - 2015

De boeken van Paula Hawkins