Gevangen in een web van rijkdom !
'Ik zal vertellen naar gelang het belang van de personages
en hoe ik hen zie, niet hoe ze zichzelf graag zien.'
Deze voorvechtster van vrouwenrechten heeft ervoor gekozen om in haar roman vrouwelijke hoofdpersonages op te voeren. De mannen zijn zijdelings aanwezig, in de hoedanigheid van reizende zakenmensen of iemand die ver van de hoofdstad voor de olienijverheid werkt. Ook de minnaars blijven in de coulissen van het verhaal hangen. Het milieu van dienst is rijk en conservatief, net als het land zelf. Omwille van de natuurlijke rijkdommen en bijbehorende banen trekt Libië migranten aan uit de buurstaten. Zo is er Bahiedja, de Marokkaanse huishoudster, die ingehuurd is door de dames uit de gegoede klasse. Hoewel het die laatsten in materieel opzicht aan niets ontbreekt, ziet hun leven er leeg en onvrij uit. Voor een Westerse geest is het schokkend om te lezen dat ze hun gevoel van eigenwaarde laten afhangen van hun sexuele macht over mannen. Wie iets minder troeven op tafel kan leggen, moet genoegen nemen met de beperkte status van tweede echtgenote. Eén van hen heeft gestudeerd maar zich snel neergelegd bij de wens van de echtgenoot die een thuis blijvende vrouw verlangt. Alleen 'de schrijfster' wil iets creëren dat van haarzelf is. Ze droomt ervan om een roman te publiceren en vindt haar onderwerp in Bahiedja, die kiest voor haar eigen, onafhankelijke weg... een levensgevaarlijke zeeroute naar Europa. 'Mijn toekomst gaat alleen mij aan', zegt ze tegen zichzelf. Het is een uitspraak die haaks staat op de dialogen van haar werkgeefsters.
Libische vrouwen © Reuters_Ismail Zitouny
Over de hele lengte van de vertelling hangt een benauwende sluier van geheimzinnigheid. Die komt voort uit een taboemaatschappij waarin schijn en claneer primeren op echtheid. Omdat de sociale regels strak zijn en de man-vrouw-verhouding niet gebaseerd is op gelijkwaardigheid, communicatie en zielsverwantschap, ontstaat er een parallelle leefwereld. Ontsnappen aan het keurslijf kan via een minnaar (of meerdere), dure cadeaus van de al dan niet officiële partners en roddelonderonsjes. Het onder de radar leven zorgt voor wantrouwen en leugens, zelfs tussen vriendinnen: het bestaan als theaterstuk!Hoewel dit een verhaal is met veel mogelijkheden, mist Razan Al-Maghrabi het verteltalent en de romantechnische kennis om ze uit te werken. Vrouwen van de wind is een rommelig geheel dat uit zwak uitgewerkte scènes bestaat. Het boek ontspoort omdat de schrijfster geen overtuigend doel voor ogen heeft. En in plaats van haar karakters tot leven te brengen, stapt ze al te vaak in de valkuil van het beschrijven. Deze vrouwen maken geen ontwikkeling door. Zelfs over de bootvluchtelinge leer je niets meer dan wat je in het journaal gezien hebt. Ook de poging van de auteur om van Tripoli een personage te maken, strandt al snel. Een lezersgeest mag best aan creatief invulwerk doen maar bij Razan Al-Maghrabi weet je vaak niet wat ze wil vertellen. Ze is vaag, kryptisch, rondbreiend, met andere woorden, saai. Dit is helaas een zwaar verdict voor een activiste die haar moederland is moeten ontvluchten na doodsbedreigingen. Net daarom mag je van haar een dieper wroeten in de waanzin van de wereld en de onmacht van het individu verwachten! En als je kiest voor medemensen die een steen in de rivier verleggen, dan moeten ze sterk uit de verf komen!
Quotering: **½
Uitgegeven bij De Geus - 2015
De boeken van Razan Al-Maghrabi
