20 oktober 2015

Georges Simenon - De dood van Belle

Gekruisigd !
 
 
'Misschien betekenen sommige dingen voor hem
niet hetzelfde als voor anderen.'

Tot op de dag waarop Belle, een inwonende tiener, vermoord wordt, ontrolde het leven van Spencer Ashby zich volgens een strak patroon. 'Hij vergat zijn tas niet. Hij vergat nooit iets,' zegt Simenon over deze kleinburgerlijke leraar. Zijn echtgenote Christine is meer een maatje dan een geliefde voor hem. 'Ze had altijd het vlees gehad van een zus of moeder,' zo banaal klinkt zijn perceptie van haar.

Omdat de moord in het huis van de Ashby's plaats gevonden heeft, wijst de goegemeente snel en kortzichtig naar de man die er woont. Maar de inwoners van het slaapstadje ergens in Connecticut doen dat niet openhartig. Hun blikken beschuldigen hem. Hun taal zonder woorden stenigt hem. Op school is hij niet meer welkom, vrienden nodigen het echtpaar niet meer uit, in de kerkgemeenschap hangt een gespannen sfeer. Uit de woorden van de dominee begrijpt Spencer dat een zondige geen lid kan zijn van religieuze broederschap. En zelfs Christine spreekt nooit haar onvoorwaardelijk vertrouwen in hem uit. Daarbij legt de magistraat die het vooronderzoek leidt hem het vuur aan de schenen.

Landelijk Connecticut
© Fish and Wildlife Service Northeast Region
De voor de hand liggende vraag is: Wat doet dat met een mens? Tenzij je een olifantenhuid hebt, heel veel. En een neurotische geest als die van Ashby geraakt nog meer uit evenwicht. Het omvervallen van zijn houvasten bezorgt hem angstdromen, doet hem vaker dan voordien naar een glas whisky grijpen en maakt hem hyperalert voor elk geluid in de buurt van het huis.

Ook uit deze Simenon blijkt dat de schrijver niet hoog oploopt met de ethische code die het mensdom hanteert. Ondervraagden verschijnen met hun initialen in de krant. In een wereld van ons-kent-ons worden privégegevens op die manier te grabbel gegooid. Nog gortiger wordt het wanneer een verdachte veroordeeld wordt zonder dat zijn schuld is aangetoond. De behoefte aan een zwart schaap dat de gemoederen niet alleen sust maar ook de eigendunk van de bedenkers van dit gratuite idee opschroeft, is meer dan verwerpelijk. 

Georges Simenon
© ErlingMandelmann.ch
In De dood van Belle toont de Luikenaar zich een bekwaam stylist die doseert en suggereert. Met zorgvuldig gekozen woorden en beelden roept hij de sfeer van de jaren '50 in de VS op. Maar waar de auteur zijn karakters ook situeert, altijd tekent hij universele figuren.

Net zoals voor de bijbelse gekruisigde proeft de azijn die Ashby van zijn medemensen krijgt aangeboden erg zuur. Georges Simenon knijpt deze wrange spons druppel voor druppel uit tot het kokhalzen de arme Spencer te machtig wordt.  


Quotering: ***

Uitgegeven bij De Bezige Bij - 2015