29 juni 2015

Inge Schilperoord - Muidhond

Een zorgzame man


'De mensen moesten hem niet
…maar de natuur nam hem zoals hij was.’

Jonathan, de hoofdpersoon uit deze debuutroman, is een volwassen zoon met een moeder die hem ‘jochie’ noemt en denkbeeldige kruisjes op zijn voorhoofd tekent. Wat zij onder liefde verstaat is betutteling, een knellende band waaronder Jonathan lijdt zonder in opstand te durven komen. Die scheef getrokken moeder-zoon-relatie heeft ervoor gezorgd dat hij niet van volwassen vrouwen kan houden. Alleen bij jonge meisjes voelt hij zich veilig en gelukkig.

Zijn verwrongen seksualiteit heeft van hem een zedendelinquent gemaakt die aan het begin van dit verhaal uit de gevangenis ontslagen wordt. Aangemoedigd door zijn therapeut heeft Jonathan zich hardnekkig voorgenomen om niet opnieuw in de strafbare valkuil te trappen. Het werkboek met oefeningen en raadgevingen, dat hij heeft meegekregen, moet hem houvast geven. Dat laatste doet ook de natuur. Met of zonder hond struint hij door het duinengebied bij zijn huis.

© radiantskies
In Muidhond wordt de innerlijke strijd van de man met pedofiele neigingen meer dan overtuigend neergezet. Je voelt zijn gejaagdheid, zijn wanhopig grijpen naar de reddingsboei van een strakke tijdindeling en to do-lijstjes, zijn gevecht met impulsen die hem naar de afgrond sturen.
‘Een kracht in hem… gaf hem het gevoel dat er iets onheilspellends zou gebeuren als hij een minuut oningevuld liet’, zo beseft hij.

Ook zijn sociaal isolement doet je naar adem happen. ‘Ik spreek niemand’, moet Jonathan toegeven. Doorsnee mensen kunnen zoveel delen met elkaar, van levensbedreigende ziekten tot emotioneel verraad, maar een kinderlokker kan zijn probleem bij niemand kwijt. Even aandoenlijk is zijn gebrek aan inzicht in zijn eigen en andermans psyche. Als hij zijn buurmeisje Elke ontmoet, die op haar manier eenzaam is, wil hij voor haar zorgen. Alleen begrijpt hij niet dat zijn pamperend gedrag individueel en maatschappelijk ontoelaatbaar is. Jonathan wil perfect zijn: de ideale zoon én de ideale vriend. Tegelijkertijd ademt alles teloorgang en verval: de wegkwijnende hond, het rafelige springtouw en de vale kleren van Elke, de afbraakwijk, de astmatische moeder…

De officiële naam van de zeelt is tinca tinca
© Viridiflavus
De grote uitdaging van dit boek is de lezer in een geest te laten kruipen die melkwegenver van hem afstaat. En dat is ook meteen de verdienste van dit werk. Muidhond is een licht verteld verhaal over een ziel vol duisternis. Psychologe Inge Schilperoord is vanuit haar beroepsachtergrond geknipt om dit thema naar een breed publiek te vertalen. Maar het compliment zit in het feit dat haar kennis uitstekend verliteratuurd is! Daar hoort ook het beeld van de muidhond bij, een zieltogende zeelt die Jonathans liefde voor de natuur en zorgende aard weerspiegelt. Maar mensen zijn geen vissen. Naast heel veel andere inzichten, leert deze roman je dat goed bedoelde zorgen schadelijk kunnen zijn. Dat toont de zoon maar evengoed de moeder aan. Inge Schilperoord heeft een zeldzaam literair onderwerp aanschouwelijk gemaakt! En dat is niet iedereen gegeven!

 
Quotering: ****½

Uitgegeven bij Podium - 2015