Claudia Piñeiro - De goedheid van vreemden

De test van het noodlot !

 

 

'Als je het van de goedheid van vreemden moet hebben,

ben je alleen op de wereld.'

 

Als je jezelf niet wil verliezen in een pijnlijk verleden dan moet je op een dag de moed verzamelen om de confrontatie aan te gaan. In het geval van de Argentijnse Maria Elena Pujol wordt die pijn veroorzaakt door een twintig jaar oude wonde en het zelfverwijt van een moeder die haar zoon in de steek heeft gelaten. Met een hart dat in haar schoenen zinkt neemt ze het vliegtuig van New York naar Buenos Aires. 'Om een privéschool door te lichten', heet de professionele opdracht. Maar alleen zij weet dat op die plek haar demonen wachten. Wil ze haar persoonlijke missie tot een goed einde brengen, dan zal ze zich uiterst kwetsbaar moeten opstellen. Alinea na alinea beleef je haar gevecht met een geest die op het ene moment naar de kern wil gaan en er op het volgende ogenblik van wil wegvluchten. De stress die uit dit conflict voortkomt is meteen invoelbaar.

 

In De goedheid van vreemden leidt een reeks van toevalligheden tot een onomkeerbaar drama. De componenten hiervan zijn een spoorwegovergang, een wat gammele auto en twee kleine kinderen. Toch stelt zich de vraag waar toeval eindigt en verantwoordelijkheid begint. 'Er zijn moeders die geluk hebben en niet door het leven aan dat soort tests onderworpen worden', hoor je Maria zeggen. Omdat de microkosmos van partner en dorp erg snel met een kort-door-de-bocht-oordeel komt, geraakt ze in een isolement. Maar er komt een dag waarop ze sterk genoeg is om de rollen om te keren en van het slachtoffer een vrouw te maken die haar leven weer in handen neemt.

Claudia Piñeiro heeft een krachtige stem. Die wordt gevoed door scherpe observaties en analyses, oog voor details, visuele close-ups (ze is ook scenarioschijfster) en een taal die ontdaan is van franjes. Aan één beeld kan ze een hele wereld ophangen. Zo is de blik op een hand in staat om het plot in een stroomversnelling te brengen. Ook hoe ze de dreigende ondergang van de opgesloten vleermuis gebruikt om Maria's trauma los te weken, is knap bedacht.

 

Een andere overtuigende vondst is de selectie boeken die Robert, haar nieuwe man, haar aanbiedt. Stuk voor stuk dragen ze bij aan het helingsproces van de beschadigde ziel. Er is, bijvoorbeeld, Tramlijn begeerte van Tennessee Williams, beter bekend onder de filmtitel A streetcar named desire. Deze stomende prent leverde Marlon Brando in '52 een eerste Oscarnominatie op. Maar met het machismo van het Amerikaanse zuiden kan Piñeiro niet zoveel. Hedendaagse auteurs leggen liever hun focus op kwetsbaarheid en tegelijkertijd op weerbaarheid. De ineenstorting van Blanche Dubois, de vrouwelijke tegenspeelster, ligt in de 21ste eeuw niet meer voor de hand. '...ik lijk niet op haar', concludeert Maria terecht. En dat is precies wat Robert wil horen.

Ook de titel van deze Argentijnse roman is ontleend aan een uitspraak van Blanche. Maar terwijl de tragische femme fatale deze woorden een cynische lading gaf, krijgen ze van Piñeiro een hoopvolle betekenis. Wie Robert 'te goed om waar te zijn' vindt, mag eens kijken naar de opdracht voorin.
 
Dit boek gaat over véél: over de troost van literatuur en de spiegel die ze kan bieden, over wat een geschreven niet-professionele tekst vermag, over diverse vormen van dood en zelfdoding, over twee mensen die denken elkaar niets te bieden te hebben terwijl ze alles te geven hebben, over de goedheid van vreemden die even zuurstofrijk is als de liefde van een bloedverwant. Dit boek gaat zelfs nog over véél meer...

 

 

Quotering: ****

 

Uitgegeven bij Atlas - 2016