Pelgrim - Terry Hayes

Een man van zijn woord !

 

‘In deze business kun je niet leren van je fouten.’  

 

Omdat 9/11 als het failliet van de Amerikaanse inlichtingendiensten kan gezien worden, dient geheim agent Scott Murdoch na het instorten van de Twin Towers zijn ontslag in. Hij krijgt een nieuwe identiteit, schrijft een vakboek onder een pseudoniem en begint aan een tweede leven in Parijs. ‘Ik was nog geen veertig maar de race was afgelopen’, stelt hij teleurgesteld vast. Wanneer rechercheur moordzaken Ben Bradley uit bewondering voor de auteur zijn identiteit kraakt, wordt Scott, alias Peter Campbell, opnieuw de wereld van de veiligheidsdiensten ingezogen. 

Nadat in Afghanistan drie ontvoerde Westerlingen op een beestachtige manier om het leven zijn gekomen en het er op lijkt dat de actie een testcase was voor groter onheil, gaan in de VS alle alarmbellen rinkelen. Met de zegen van de president wordt Scott, onder de codenaam Pelgrim, de wereld ingestuurd met een schier onmogelijke opdracht: het vinden van een terrorist die in z’n eentje opereert, hoog opgeleid is en niet van plan is zichzelf op te blazen. Grenscontroles zullen niet helpen om het kwaad buiten te houden! Bovendien heeft de man veel voorsprong genomen en staat Pelgrim onder tijdsdruk.

Het Turkse Bodrum

© Viajes Alazul

'Bewijs is de waarde die we geven aan wat we hebben, maar hoe zat het met de dingen die we niet vonden?' is de vraag die Pelgrim zich geregeld stelt. Waar anderen ophouden met reflecteren, gaat hij verder. De echte denker is natuurlijk Terry Hayes die meer dan zevenhonderd bladzijden lang de ene creatieve vondst na de andere uit zijn schrijvershand tovert. In een genre waarin al zo ontzettend veel recherche- en misdaadideeën op papier zijn gezet, weet deze auteur de lezer, zin na zin, dialoog na dialoog, hoofdstuk na hoofdstuk, in zijn greep te houden.

Verbeelding is één zaak, weetjes een andere. Crime-lezers zijn meestal ook non-fictiemensen. Hayes slaagt erin om zijn volgers heel wat te leren. Zijn research heeft hem niet alleen naar de forensische en medische wetenschap gevoerd maar ook naar Ground Zero, de kunst van het hacken, spionagesatellieten, oude Turkse muziekinstrumenten, de werking van de Saoedische geheime dienst Mabahith (een model dat een mix is van de DDR-Stasi en de folterpraktijken van de Argentijnse junta)... Een bijzonder staaltje van verliteratuurde kennis is de spiegel-foto-theorie die Pelgrim tijdens zijn zoektocht in Bodrum ontwikkelt. Deze out-of-the-box-geest bespeurt openingen in vraagstukken die doorsnee schepsels niet zien. Toch maken zijn buitengewone scherpzinnigheid en stalen zenuwen hem niet tot een onherkenbare weirdo, integendeel. Met deze mens-betrokken hoofdpersoon kun je je perfect identificeren en ook dat is een verdienste van de bedenker.   

Deze terechte bestsellerauteur is bovendien meer dan een rechttoe-rechtaan-schrijver. Ook zijn beeldspraak zorgt voor pretlichtjes in de ogen:

- Gaza is ‘een taartpunt vol troosteloze ellende’;

- ‘het fineer van de hoop’;

- een dure dame met ‘door bijen gestoken lippen’

...

Raif Badawi is de gevangen zittende Saoedische blogger

die onlangs de Sacharov-prijs kreeg.

© Amnesty Finland  

Dit boek neemt je mee op reis door de wereld waarin we nu leven: gemondialiseerd en conflictueus. ‘De temperatuur van haat in sommige delen van de islamitische wereld is over haar kookpunt’, kun je lezen. Voor de moedige manier waarop Terry Hayes naar de oorzaken van woede en geweld kijkt, mag je je petje afdoen. Wie moedig is kijkt zichzelf in de spiegel aan en ‘wie’ slaat hier op de hele Westerse wereld. Véél te lang hebben Westerlingen, met de neerbuigendheid die ze graag hanteren tegenover andere culturen, Arabieren niet voor vol aanzien. Ze dachten hen ongestraft te kunnen vernederen met kolonialisme, met het steunen van de Israëlpolitiek die van Gaza een bestookte openluchtgevangenis maakte en met het in het zadel houden van regimes die hun eigen bevolking medogenloos onderdrukken (Saoedi-Arabië, Egypte onder Moebarak, de sheiks van Quatar, het Syrië van Assad, het Lybië van Khadafi, Sadam Hoessein zolang hij tegen Iran streed). Hoe het mechanisme werkt van aan het Westen gelinkte autoritaire bestuurders en de reactie daarop van een doorsnee burger, toont Terry Hayes hier perfect aan. Voor wie de open ogen had, was de WTC-tragedie geen verrassing maar een lang op voorhand aangekondige aanval van razernij. Je mag het ook verbittering noemen!

In deze Beethoveniaans opgezette Schicksal-symfonie van de misdaadliteratuur staat elke noot op de juiste plaats, stuurt de dirigent de pauken aan maar geeft ook ruimte aan de strijkers die oproepen tot meevoelen met het menselijk lot en solidariteit met de onfortuinlijken. ‘Verdriet waart rond’, weet ook Pelgrim. Hij is een man met meer dan één missie! 

 

Quotering: ***** 

Uitgegeven bij Bruna - 2012