18 mei 2016

Laura Broekhuysen - Winter-IJsland

 Daar waar de honden zichzelf uitlaten !
 

'Waar je in Nederland boom, perk, huis en stoep in één oogopslag vat,
zie je hier niets anders dan de flank van een berg.'
 
Als je dochter vraagt 'Wat is de zon?' en in de kleuterschool kinderen, die te dicht bij haar komen, een trap geeft, dan moet je wel op een niet alledaagse plek wonen.

Winter-IJsland is een bundel literaire reflecties over het eerste jaar dat Laura Broekhuysen in de buurt van Reykjavik doorbrengt. Samen met haar jonge gezin is ze verhuisd naar het eiland van haar man, naar een baai met verstrooide huizen en een zalmrivier. Bij aankomst wordt het snel winter, een tijd waarin je negen maanden lang de grond niet ziet, witblindheid autorijden bemoeilijkt en het voortdurend 'raamweer' is. Wanneer kleine Esther 'Hallo mos!' roept, is het eindelijk lente: de mens keert terug in het landschap, de buren kloppen aan en er wordt geklust. Tegelijkertijd groeit er nieuw leven in Laura's buik.

Neskaupstaður,
het vissersdorp waar de schoonfamilie van de schrijfster woont.
© Christoph L. Hess
Naast de pracht van de natuur maar ook de dreiging ervan, heeft de auteur veel aandacht voor de beslotenheid van haar nieuwe wereld ('Wat buiten de cirkel van mijn zintuigen valt zijn televisiebeelden.'). In het donkere stormseizoen spelen tijd en leven zich elders af. De pientere, eigenzinnige kleuter, die geen ander universum kent, past beter in deze werkelijkheid. Bij gebrek aan speelkameraadjes praat ze wel met de maan. En ze schat afstanden en maten, zoals de grote van een rondvliegende vogel, juister in dan haar moeder. Terwijl Esther de dingen rondom haar voor lief neemt, toetst Laura haar indrukken voortdurend aan oudere referentiepunten. De violiste, die zij ook is, luistert anders dan vroeger naar muziek: 'Ik hoor iets wat door een mens is gemaakt op een plek waar niets door een mens is gemaakt. Muziek krijgt in dit fjord haar identiteit terug...'

Ook in Winter-IJsland maakt Laura Broekhuysen haar reputatie van uitzonderlijke observator en verwoorder waar. Haar vertelstem wisselt tussen poëtisch en essayistisch. Soms vallen beide samen: 'Met de komst van de bladeren nadert ons uitzicht.' In dit boek duidt ze de invloed van de natuur op het denken, voelen en handelen van mensen. Die weegt bovendien op onderlinge relaties en op de volwassene die je kind ooit zal zijn. Naar IJsland emigreren is veel ingrijpender dan het wennen aan de ammoniakstank van rotte rog. Dat geselende lagedrukgebieden en vrieskou door artistieke schoonheid kunnen toegedekt worden, is daarbij een troost biedende gedachte!  

Quotering: ****

Uitgegeven bij Querido - 2016
 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten