Simone van der Vlugt - Rode sneeuw in december

Het Wilhelmus van de Watergeuzen !

 

 'Maar het leven heeft hem al op jonge leeftijd geleerd geluk te wantrouwen.'

Hoewel de 14de eeuw met de ravages die pestepidemies en de Honderdjarige Oorlog aanrichtten, de geschiedenis is ingegaan als 'de waanzinnige', kun je dat label evenzeer kleven op de tweede helft van de 16de eeuw toen de Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden gebukt gingen onder de furieuze Spaanse repressie en dezelfde verwoestende ziekte. Deze invalshoek heeft Simone van der Vlugt op een indrukwekkende manier uitgewerkt in haar historische roman Rode sneeuw in december.

De 'ijzeren' hertog van Alva, die als landvoogd in dienst van de Spaanse koning Filips II een waar terreurbewind voert, en Willem van Oranje-Nassau, de kwetsbare prins die het met beperkte middelen moet opnemen tegen de Iberische overmacht, zijn de belangrijkste non-fictiefiguren in dit verhaal. Daarnaast nemen de arts Andries Griffioen, zijn vrouw Lideweij Feelinck, de dochter van een lakenhandelaar, en hun oudste kind Isabella, het fictiegedeelte voor hun rekening. Wanneer in beide Nederlanden het protestantisme terrein wint, voelen de katholieke Spanjaarden hun greep op dit gewest verslappen en sturen inquisitoren en legereenheden naar het noorden.

Slot Dillenburg in Hessen (1655), waar Willem van Oranje geboren werd.

Al van op de eerste bladzijden kun je je tegoed doen aan een veelheid van kleine en grote geschiedkundige weetjes die dit verre verleden via al je zintuigen oproepen. Omdat de kennis van de lezer zeer beperkt is, vraagt een geschiedkundige vertelling, meer nog dan een 'gewone' roman, om elementen die scènes tot leven brengen. Research moet de auteur daarbij helpen. Simone van der Vlugt staat erom bekend dat ze als een perfectioniste haar huiswerk maakt. In Rode sneeuw in december heeft deze werkattitude, gekoppeld aan de kracht van haar verbeelding en taalvaardigheid, bijzonder veel opgeleverd! Of het nu gaat over het beleg van steden als Haarlem en Alkmaar, het heldhaftige verzet van poorters en geuzen, gebruiksvoorwerpen en kleding, medische kennis en onwetendheid of het harde labeur van werkers in de lakennijverheid... altijd sta je midden in het gebeuren. En anders dan in doorsnee historische romans wordt de lezer ernstig genomen en schuwt de schrijfster de bredere politieke context niet. Bovendien vormen het feitenmateriaal en de ontwikkeling van de personages een geolied geheel.

Dat geschiedenis zich in essentie herhaalt is een bekend maar ook tragisch gegeven. Met verbijstering stel je vast dat religieuze (en andere) onverdraagzaamheid, machtswellust, de kick die het pijnigen van de medemens bij velen teweegbrengt, het feesten van moordenaars tussen het bloed van pas afgeslachte stedelingen... moeiteloos naar de huidige tijd kunnen verplaatst worden. Gemarteld en geëxecuteerd worden om je denkbeelden en uitspraken is helaas dagelijkse kost in 21ste-eeuwse dictaturen. Maar de nauwgezetheid van deze auteur laat ook fijntjes zien dat aan de morele keuzes van fatsoenlijke burgers een luchtje kan zitten.

Met Rode sneeuw in december treedt Simone van der Vlugt in de voetsporen van de (veel te snel vergeten) P.C. Hooft-prijswinnaar Theun de Vries die meeslepende verhalen koppelt aan invoelbare personages en een achtergrond van genadeloze gebeurtenissen. En net zoals de geuzen het Wilhelmus voor hun leider schreven, verdient deze Noord-Hollandse voor dit werkstuk van internationale klasse de waardering van spraakmakende media!


Quotering: *****
 
Uitgegeven bij Ambo Anthos - eerste editie 2012 - pocketeditie 2016